Reč festival potiče iz latinskog festive, što znači događaj. Neki drugi izvori govore da ova reč potiče iz srednjevekovnog engleskog i francuskog jezika sa osnovom u latinskoj reči festivus, što prevodimo kao slaviti ili proslava. Kada govorimo o kulturi vojvođanskih Slovaka, u današnje vreme pod nazivom festival podrazumevamo najveće smotre, kao i promocije pojedinih umetničkih žanrova, koji imaju za cilj da predstave široj javnosti najkvalitetniju produkciju koja je u datoj oblasti nastala u toku jedne godine.
S obzirom na njihovu raznovrsnost, raznolikost ciljnih grupa i mesta održavanja, festivali za slovačku zajednicu u Srbiji predstavljaju svečani događaj i svojevrsne centre društvenih dešavanja. Za pojedina aktivna kulturno-umetnička društva, udruženja, pojedince, kao i institucije i ustanove, festivali, čini se, postaju merilo vremena.
U tom smislu godina kod vojvođanskih Slovaka počinje Susretima u pivničkom polju, gde dolaze izvođači slovačke izvorne pesme iz cele Vojvodine, obučeni u najlepše narodne nošnje, a festival posećuju i brojni ljubitelji izvornih slovačkih pesama.
Zimski period završava se Smotrom slovačkih pozorišnih ansambala, koja svake godine menja mesto održavanja, kao i festivalom Pozorišne inscenacije autora sa Donje zemlje, koji se održava u Pivnicama.
U proleće imaju mogućnost da se predstave izvođači klasičnih muzičkih žanrova na manifestaciji Prolećne note u Bačkom Petrovcu, a kasnije se na amfiteatru u Gložanu ili u nekom drugom slovačkom mestu, održava najveći muzičko-folklorni festival „Tancuj, tancuj…“.
Letnji raspust počinje na kisačkom bajkovitom zamku, na festivalu „Zlatá brána“ gde deca izvode folklorne koreografije, narodne igre, scenski prilagođene dečije igre, pesme i sl.
Prvi vikend u avgustu namenjen je za druženje na Slovačkim narodnim svečanostima. Iako to nije samo muzička, odnosno folklorna manifestacija, možemo slobodno reći da se u okviru Svečanosti predstavlja najkvalitetniji sadržaj koji je u ovim oblastima nastao tokom godine.
U jesen se sakupljaju plodovi novog stvaralaštva, prvenstveno muzičke produkcije popularnih žanrova. Tačnije, u oktobru se u Selenči održava festival popularne muzike Zlatni ključ koji i u ovom hladnijem periodu godine ume da uzburka osećanja izvođača i autora kompozicija, a ujedno da ih ugreje novim melodijama.
U ovo vreme svoje umeće promovišu i učenici osnovnih škola na festivalima kao što su pozorišni festival „3xĎ“ u Staroj Pazovi i festival popularne muzike u Kovačici pod nazivom Leti pesmo peti. Takođe se u ovom periodu u organizaciji Galerije Zuzke Medveđove održava Likovno bienale u Bačkom Petrovcu.
Festivalska godina se završava najmlađom manifestacijom, Festivalom lirskih pesama koji podržava Radio Vojvodina a stoga se festival održava u Studiju M novosadskog radija.
Navedeni festivali se u današnje vreme smatraju festivalima od svemanjinskog značaja. Za njihovu organizaciju i realizaciju zadužena su razna udruženja građana, kulturno-umetnička društva ili kulturni centri.
Više informacija o svakom festivalu možete naći na ovoj stranici portala.
Milina Sklabinski