U četvrtak, 10. avgusta, povodom održavanja Slovačkih narodnih svečanosti, u Zavodu za kulturu vojvođanskih Slovaka svečano je otvorena samostalna izložba umetničkih radova akademske slikarke Zdenke Marije Madacki. U umetničkom delu programa nastupila je mlada violinistkinja, studentkinja VŠMU u Bratislavi, Marina Cerovski.

Konceptualna umetnost, u svom rigidnom obliku, rođena šezdesetih godina prošlog veka, dovela je u pitanje neophodnost materijalnog umetničkog dela kao nosioca značenja, tj. umetničkog sadržaja, i usmerila se na samu ideju i umetnikov misaoni proces. Naravno, u principu, ovako radikalno poimanje umetničkog čina nikada nije imalo realne šanse za doslednu realizaciju, ali je donelo iznenađujući potencijal i otvorilo više pravaca za buduće umetničke eksperimente. Samo umetničko delo postalo je fleksibilno i poprimilo je iznenađujuće i do tada nepoznate forme i oblike. Umetnici su počeli svesno da kalkulišu sa temporalnošću i prolaznošću dela i nastaju nove umetničke forme, kao što su, na primer, lend-art, performans, događaj, video-umetnost i sl.

Izložba umetničkih radova Zdenke Marije Madacki pod nazivom „TIŠINA“, sa podnaslovom „Linijom graničnih prostora“, ne može se u potpunosti shvatiti ako se ne uzmu u obzir i pomenuta iskustva konceptualne umetnosti. Iako su radovi predstavljeni na izložbi realizovani različitim tehnikama, od klasičnog crteža, kroz nešto manje tradicionalne grafičke listove, sve do intermedijalnih i trodimenzionalnih instalacija, njenim radovima se ne mogu poreći ni klasične estetske (ponekad čak i dekorativne) vrednosti, već karakter svakog izloženog dela i izložbe kao umetničke celine jasno govori da iza ovih dela stoji duboko promišljen i svrsishodno artikulisan stvaralački čin. U pojedinačnim radovima mogu se osetiti i uticaji i odjeci istaknute predstavnice likovnog postminimalizma, Eve Hese (1936 – 1970), koja je svoju umetnost opisala rečima – haos strukturiran kao nehaos. Izražajna sredstva Zdenke Marije Madacki svrstavaju njeno stvaralaštvo u minimalistički stil umetnosti. Njena paleta je potpuno redukovana i sastoji se od nijansi bele i crne boje, odnosno boja koje zapravo nisu ni boje. Osnovni likovni elementi sa koje autorka upotrebljava su tačka, linija, koju možemo sagledati kao tačku u pokretu, i ritam. Prilikom organizovanja ovih elemenata, autorka se često vodi principom ponavljanja i ritmičnosti, koja se često približava preciznosti matematičkih formula, što izaziva osećaj metafizičnosti i meditativnosti. Autorka računa na aktivno učešće posmatrača njenih radova, nudi im mogućnost da se otvore, odvoje od zacrtanih ideja o sopstvenom identitetu, olabave uobičajene granice razmišljanja, samorazumevanja i ponašanja i tako potraže put do nečeg novog. 

Likovni kritičar i kustos ove izložbe, Vladimir Valenćik, stvaralaštvo Zdenke Marije Madacki doživljava kao čin autora demijurga koji „Tačkom, zapravo, linijom, oživljava umetnički, nedefinisani prostor i tako počinje da stvara svoj umetnički kosmos, svoj, u početku, minimalistički, ritmički definisan i uređen svet.“ U radovima Zdenke Marije Madacki tako možemo posmatrati proces stvaranja, koji se rađa oko tačke, u praznom prostoru, a završava se detaljnim geometrijskim oblicima – fraktalima, koji su zatvoreni u krug, u simbolu savršenstva, koji nas istovremeno uči mudrosti cikličnog sagledavanja sveta i izražava onaj najveći od svih ciklusa, odnosno krug života i smrti.

Zdenka Marija Madacki rođena je 2. februara 1967. godine u Novom Sadu. Završila je slovački jezik i književnost na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu, a nakon odlaska u Kanadu, studirala je crtanje i slikanje na Visokoj školi likovnih umetnosti Univerziteta u Letbridžu. 2008. godine završila je i magistarske studije crtanja i intermedija na Fakultetu umetnosti i dizajna Univerziteta Alberta u Edmontonu. Likovna javnost u Srbiji se prvi put susrela sa njenim likovnim opusom 2007. godine na Bijenalu slovačkih likovnih umetnika u Galeriji „Zuska Medveđova“ u Bačkom Petrovcu i na zajedničkoj izložbi kisačkih likovnih umetnika u Kisaču.

Samostalno je izlagala u Srbiji i Kanadi, susonivač je umetničke grupe „M.E.D.I.U.M.“, sa kojom je učestvovala na brojnim značajnim umetničkim događajima u Kanadi.

Tekst: Ladislav Čanji, fotografije: Nataša Simonović